İngiltere Dışişleri Bakanlığının tarihi Lancaster House yerleşkesinde düzenlenen ve ana gündem unsuru Ukrayna’da kalıcı barış ve Avrupa güvenliği olan tepeye Ukrayna, Fransa, Almanya, Danimarka, İtalya, Hollanda, Norveç, Polonya, İspanya, Türkiye, Kanada, Finlandiya, İsveç, Çekya ve Romanya’dan devlet önderleri ve bakanlar katıldı.
Ayrıca doruğa NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı temsilen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan iştirak etti.
ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ortasında 28 Şubat’ta Washington’da yaşanan tartışmanın akabinde yapılan dorukta, ABD’nin Ukrayna’ya dayanağı ve bu ülkeye sağlanacak güvenlik garantilerinde üsteleneceği rol de masada olacak.
Ayrıca, başkanlar, Ukrayna’da kalıcı barışın yanı sıra gelecekteki Rus hücumlarına karşı caydırıcı ve savunmacı olmasını sağlayacak güçlü ve kalıcı muahedeye duyulan gereksinim ile güçlü güvenlik garantileri için planlama konusunda sonraki adımları ele alacak.
İNGİLTERE İLE KREDİ MUAHEDESİ İMZALANDI
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, tepe öncesinde Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile ikili görüşme yaptı. Görüşmede iki ülke ortasında bir kredi mutabakatına imza atıldı.
Zelenskiy, görüşmeye ait toplumsal medya paylaşımında, bu mutabakat kapsamındaki kaynağın Ukrayna’da silah üretimine yönlendirileceğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Bu kredi, Ukrayna’nın savunma yeteneklerini artıracak ve dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilen gelirler kullanılarak geri ödenecek. Gerçek adalet budur. Savaşı başlatan, bedelini ödemelidir. İngiltere halkına ve hükümetine savaşın başından beri verdikleri muazzam dayanak için teşekkür ediyorum. Bu türlü bir stratejik ortağa sahip olduğumuz için ve inançlı bir geleceğin görünüşüyle ilgili birebir vizyonu paylaştığımız için memnunluk duyuyoruz.”
İNGİLTERE VE FRANSA UKRAYNA’YLA ANLAŞTI
Starmer tepe öncesi BBC’ye verdiği röportajda, Trump ile Zelenskiy ortasında yaşanan tartışmayı ofisinde izlediğini anlatarak, “Kimse bunu görmek istemez. O gün telefonla çabucak Lider Trump ve Lider Zelenskiy’yi aradım. Zira bana nazaran Avrupa ve İngiltere’nin de güvenliği ve savunması için değerli olan Ukrayna’da kalıcı barışa odaklanmamız gerekiyor.” diye konuştu.
Starmer, ayrıyeten Fransa ve 1-2 ülkeyle birlikte savaşı bitirecek bir plan üzerinde çalışmak için Ukrayna’yla anlaştıklarını, bunun daha sonra ABD ile de görüşüleceğini söz etti.
“EĞER AYRIŞIRSAK BU, BİZİ DAHA ZAYIF HALE GETİRECEKTİR”
Zirve öncesinde Starmer, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile de ikili görüşme yaptı.
Meloni, Ukrayna’da kalıcı barışın sağlanması konusunda “Batı’nın bölünmesi riskini önlememizin çok değerli olduğunu düşünüyorum. Bu noktada İngiltere ve İtalya birleştirici bir rol oynayabilir. Ben de ABD ile Avrupa başkanları ortasında bir tepe teklif ettim. Şayet ayrışırsak bu, bizi daha zayıf hale getirecektir.” tabirlerini kullandı.
Bakan Fidan, Türkiye’nin sürece sunabileceği katkıları muhataplarına aktaracak
Türk diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye nazaran, Bakan Fidan’ın toplantıda, ABD Lideri Trump’ın, müzakere odaklı son açılımı dahil Rusya-Ukrayna savaşını ilgilendiren mevzu başlıklarında fikir teatisinde bulunması ve Türkiye’nin sürece sunabileceği katkıları muhataplarına aktarması öngörülüyor.
Bakan Fidan’ın, Rusya-Ukrayna savaşının adil ve kalıcı barışla sonlandırılmasına yönelik Türkiye’nin uğraşlarını vurgulaması ve Türkiye’nin, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve bağımsızlığına takviyesini teyit etmesi de bekleniyor.
Ayrıca, dorukta, Mart 2022’de Rusya ve Ukrayna ortasında direkt müzakerelere konut sahipliği yapan Türkiye’nin ilerleyen devirde de bu rolü üstlenmeye hazır olduğu ve gelecekteki müzakere devrinde bölgede kalıcı güvenliğin, ekonomik refahın ve istikrarın tesisinin tüm tarafların ortak gayesi olması gerektiği mevzularının Bakan Fidan tarafından vurgulanması öngörülüyor.