Ev, arsa, arazi, işyeri olan milyonları ilgilendiriyor. Emlak vergisinde son günlere girildi. Mülk sahipleri taşınmazların vergisini bu ay sonuna kadar ödeyecek.
Gayrimenkulü olan mülk sahipleri için emlak vergisinde bu yılın birinci taksit ödeme periyodu 1 Mart-31 Mayıs tarihleri ortasında tamamlanmıştı. 1 Kasım prestijiyle 2024’ün ikinci taksit periyodu de başladı. Kasım ayı boyunca ödeme yapılabilecek.
EMLAK VERGİSİNİ GECİKTİRENE FAİZ UYGULANACAK
Emlak vergisini, gayrimenkulün maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa taşınmazı malik üzere kullananlar ödüyor. İki taksiti birden peşin ödeyenler hariç tüm mülk sahipleri ikinci taksiti vaktinde ödemeli. Ödemeyi geciktirenlere aylık yüzde 4.5 gecikme faizi uygulanıyor.
EMLAK VERGİSİ METREKARE ÜNİTE FİYATLAR ÜZERİNDEN BELİRLENİYOR
Emlak vergisi pahası, belediyelerde 4 yılda bir toplanan takdir kurullarınca belirleniyor. Şu anda 2021 yılında karara bağlanan, 2022-2025 yıllarına ilişkin arsa ve arazi metrekare ünite bedelleri üzerinden hesaplama yapılıyor. Vergi hesabında birinci yıl rastgele bir artış yapılmadan belirlenen bedeller üzerinden ödeme yapılırken, orta yıllarda ise bu rayiç bedellere yine değerleme oranının yarısı ekleniyor. 2024 de orta yıl olduğundan bu yıl da yine değerleme oranının yarısı üzerinden hesap yapıldı. Tekrar değerleme oranı yüzde 58.46 olarak açıklanmıştı. Buna nazaran emlak vergisinde yüzde 29.23 artış oldu.
KONUTTA FARKLI İŞ YERİNDE FARKLI HESAPLANIYOR
Yeniden değerleme oranının eklenmesiyle emlak vergi kıymeti ortaya çıkıyor. Çıkan sonuçta 1.000 liraya kadar olan bedel dikkate alınmıyor. Büyükşehir hudutlarındaki konutlarda ortaya çıkan bu vergi kıymetinin binde 2’si, büyükşehir olmayan yerlerde ise binde 1’i hesaplanıyor. İşyerlerine ilişkin kıymetin büyükşehirlerde binde 4’ü, başka vilayetlerde binde 2’si, yerlerde büyükşehirlerde binde 6’sı, öbür vilayetlerde binde 3’ü, topraklarda büyükşehirlerde binde 2’si, başka vilayetlerde binde 1’i hesaplanıyor. Ödeme esnasında kültür hissesi ismi altında verginin yüzde 10’u kadar da katkı hissesi tahsil ediliyor.
SÜRESİNDE BEYAN VERMEYENE USULSÜZLÜK CEZASI UYGULANIYOR
Bu yıl gayrimenkul alanların ise yılsonuna kadar bulunduğu ilçenin belediyesine bildirim yapması gerekiyor. Tapu tescil tarihi yılın son üç ayında olması durumunda tescil tarihinden itibaren 3 ay içerisinde bildirim yapılabilir. Emlak vergi bildirimi için ilgili belediyeye tapu fotokopisi, binalar için yapı kullanma müsaade fotokopisi, taşınmaz sahibinin bağlantı bilgileri, vergi numarası yahut T.C. kimlik numarası ile müracaat ediliyor. Bu süreç e-Devlet portalı üzerinden de yapılabiliyor. Müddetinde beyan vermeyen mükelleflere usulsüzlük ve vergi ziyaı cezaları uygulanıyor.
VERGİ ÖDENMEZSE TAPUDA GAYRİMENKUL EVRESİ GERÇEKLEŞMİYOR
Türkiye hudutları içerisinde taşınmazı bulunan herkes emlak vergisini ödemekle yükümlü. Bu yıl, 2023 yılında mevcut gayrimenkulü bulunanlar ile 2023 yılında yeni bir gayrimenkul satın alanlar emlak vergisi ödüyor. Bu yıl gayrimenkulünü elden çıkaranlar ise bu yıla ilişkin olan verginin tamamını ödemekle yükümlü. Vergi ödenmezse tapuda gayrimenkul devranı gerçekleşmiyor. Bu yıl meskenini satan önümüzdeki yıl ödeme yapmayacak.
EMEKLİLER İÇİN MUAFİYET KOŞULU VAR
Emlak Vergisi Kanunu’na nazaran, hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan toplumsal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların (emekliler), gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye hudutları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ilişkin vergi oranları sıfıra iniyor. Pay ile bile olsa birden fazla konuta sahip olanlar muafiyetten yararlanamıyor. Muafiyetten yararlanmak için belediyeye dilekçe verilmeli. Muaf olduğunu bilmeden ödeme yapanlar ise 5 yıl geriye dönük iade alabiliyor.
YENİ EMEKLİ OLANLAR BU YIL VERGİ ÖDEYECEK
31 Aralık 2023’e kadar emekli olanlar ile halihazırda aslında emekli olanlar, brüt 200 metrekareye kadar tek konutları varsa bu yıl emlak vergisinden muaf olacaklar. Bu yıl emekli olanlar ise bu yıl vergi ödeyecekler, muafiyetleri emekli olunan tarihi izleyen yıldan yani 2025’ten itibaren başlayacak.
MUAF OLUP ÖDEME YAPANLARDA DİLEKÇE İLE MÜRACAAT YAPABİLECEK
Muaf olduğunu bilmeden ödeme yapanlar, 5 yıl geriye dönük iade alabiliyor. Bunun için belediyenin emlak birimine, ‘Vergi Usul Kanunu Husus 120/2’ destek gösterilerek ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi kâfi oluyor. Bu müracaat sonrasında belediyelerin beyanın doğruluğunu araştırıp, mükellefe yanıt vermesi zarurî. Vergiler kıymetli bir gelir kaynağı olduğu için birçok belediye, vatandaşı ya kelamlı olarak reddedip dilekçesini sürece bile koymuyor ya da talebini reddediyor. Talebin reddi halinde bu kere belediye başkanlığına müracaat yapılabilir. Talep yazılı olarak reddedilirse 30 gün içerisinde Vergi Mahkemesi’nde idari sürecin iptali davası açılabilir. Belediye kelamlı olarak cevap verir ya da hiç karşılık vermezse, talep zımni olarak reddedilmiş sayılır ve 30 günün sonunda dava açma mühleti başlar.
EMLAK VERGİSİNDE KRİTİK AYRINTILARA DİKKAT!
Emlak vergisi muafiyetinde, bu haktan yararlanan bireylerin eşlerinin geliri ya da gayrimenkulünün olması dikkate alınmıyor. Örneğin bir emeklinin eşinin ismine gayrimenkul varsa, bu emekli vergi muafiyetinden yararlanabiliyor.
Sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, öteki bir konutta kirada oturanlar vergiden muaf sayılıyor. Fakat tek konutunu kiraya verip diğer bir meskende kira ödemeden oturanlar vergiden muaf olamıyor.
Muafiyet yerler için geçerli değil. Lakin belediye ve mücavir alan hudutları dışında bulunan, ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılmayan topraklar muaf tutulabiliyor. Yani yerin gelir getirmemesi kıymetli.
EMLAK VERGİSİ NASIL ÖDENİR?
Emlak Vergisi borcu olup olmadığını sorgulamak ve teyit etmek isteyenler, bu süreçleri bulundukları belediyelerden yahut e-Devlet aracılığıyla belediyelerin online hizmetlerinden öğrenebilir. Emlak Vergisi taksitleri gayrimenkulün bağlı bulunduğu belediyeye direkt ödenebilir. Belediyelerin hesabının bulunduğu banka şubelerine de ödeme yapılabilir. Ayrıyeten E-devlet üzerinden de emlak vergisi online olarak ödenebilir.
İNŞAATI YENİ BİTMİŞ BİNALARDA İNDİRİM VAR
Yeni inşa edilip, mesken olarak kullanılan bina yahut apartman dairelerinin vergi kıymetinin dörtte biri (yüzde 25) oranında indirim yapılıyor. İnşanın sona erdiği yılı takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl müddet ile süreksiz muafiyetten faydalanılıyor.
2025 EMLAK VERGİSİ ARTIŞI MUHAKKAK OLDU
TÜİK tarafından ekim ayı enflasyon sayılarının açıklanmasının akabinde 2025 yılı tekrar değerleme oranı da aşikâr oldu. Tekrar değerleme oranı yüzde 43.93 olarak açıklandı. Emlak vergisi bunun yarısı oranında zamlanıyor. Bu durumda 2025 yılı artırımı yüzde 21.9 olacak.