Türk lirası karşısında tüm vakitlerin en yüksek düzeyi olan 18,36 TL’lik doruğun akabinde tam 7 ay geçti. Merkez Bankası’nın müdahaleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından açıklanan ’15 milyon TL kıymetinde döviz varlığı bulunan şirketlere kredi kullandırılmaması kararı’, kredilere getirilen sonlandırma üzere kararların alındığı bir iktisat gündeminde dolar yeninden güçlenmeye başladı.
20 Aralık gecesi yapılan açıklamalar ve örtülü müdahalenin akabinde dolar/TL12,18’e kadar gerilemişti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 1 Aralık, 3 Aralık ve 10 Aralık, 13 Aralık ve 17 Aralık’ta direkt döviz müdahalesinde bulunduğunu duyurmuştu. Merkez Bankası 20 Aralık gecesine gelene kadar aralık ayında toplam 7 milyar 278 milyon dolar direkt satış gerçekleştirdi. Banka, yaptığı tüm müdahaleleri, “Döviz kurlarında görülen sıhhatsiz fiyat oluşumları nedeniyle piyasaya satım tarafında direkt müdahale edilmektedir” açıklaması ile duyurmuştu.
Merkez Bankası’nın aralık ayında direkt müdahaleleri, KKM’nin 37 milyar TL’lik maliyetine karşın dolarda tüm vakitlerin tepesine 80 kuruş kaldı. 21 Aralık’ta 12,18 TL düzeyine kadar gerileyen dolar o günden bugüne yüzde 44 arttı.
KKM’NİN BÜTÇEYE YÜKÜ 37 MİLYAR TL OLDU
Doların 18 TL düzeyini aştığı 20 Aralık gecesi ise AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan iktisatta atılacak yeni adımları açıkladı. Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulamasını başlatılacağı bilgisi kamuoyu ile paylaşıldı. KKM hesapların maliyetlerini mart ayı itibariyle bütçede görmeye başladı. Haziran sonu itibariyle KKM ve katılma hesaplarına, bütçeden yani vergileriden ödenen toplam fiyat 37 milyar 235 milyon 235 bin TL’ye ulaştı. Mevduat sahiplerinin dövizini bozarak TL’ye geçmesini sağlamak lakin döviz artışından da kar elde edeceği bu modelin kuru aşağılarda tutacağı düşünülmüştü. Lakin TL paha kaybetmeye devam etti.
REZERVLER 2002’DEN BERİ EN DÜŞÜK DÜZEYE GELDİ
TCMB’nin net memleketler arası rezervleri 2002’den beri en düşük düzey olan 6.1 milyar dolara geriledi. TCMB tarafından yayımlanan haftalık datalara nazaran, net memleketler arası rezervler 8 Temmuz prestijiyle bir evvelki haftaya nazaran yaklaşık 1,4 milyar dolar azalışla 6,1 milyar dolar oldu.
Rezervler Haziran ortasında 7 milyar dolara düşerek Haziran 2002’den bu yana en düşük düzeye gerileyip akabinde sonlu yükselmişti.
TCMB’nin net memleketler arası rezervleri, döviz piyasasına müdahaleler ve BOTAŞ başta olmak üzere KİT’lere yaptığı döviz satışları ile yıl içinde sert düşüşler kaydetti. BOTAŞ Deutche Bank’tan ayrıyeten 925 milyar Euro kredi aldı.