Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Başkanı Mehmet Büyükekşi, federasyon olarak âlâ niyetle çalıştıklarını ve Türk futbolunun marka kıymetini yükseltmek istediklerini belirtti.
Riva Hasan Doğan Ulusal Gruplar Kamp ve Eğitim Tesisleri’nde düzenlenen Görüntü Yardımcı Hakem (VAR) sisteminin bilgilendirme toplantısının akabinde, basın mensuplarının ziyareti için kapısını açtığı VAR Sistemi Merkezi’nde AA muhabirine konuşan Büyükekşi, başkanlık sürecini, hakem konusunu ve beklentilerini paylaştı.
Türk futbolunda son devirlerin en büyük tartışma konusu olan VAR ile ilgili görüşlerini aktaran Büyükekşi, “Biz yaptığımız her işin ardındayız, uygun niyetliyiz. Olağan ki vakit zaman dertler olacak, kusurlar olacak. Fakat düzgün niyetle bu iş yapılıyor. Bunu göz önüne sergileyebilmek değerli.” dedi.
“VAR uygulamasında en yeterli birkaç ülkeden biriyiz”
Yaptıkları işte teknoloji olarak da çok yeterli bir durumda olduklarını belirten Büyükekşi, “Örnek vermek gerekirse; Avrupa’da şu anda 27-28 ülkede VAR uygulanıyor. 1. Lig’de yalnızca 5 ülkede uygulanıyor, bunun bir tanesi Türkiye. Bu VAR sistemini orta saha hakeminden ayırmakla maksadımız şu; burada hakemlerin ihtisaslaşıp dünyada en güzellerden bir tanesi olması. Şu anda Hugh Dallas’ın belirttiği formda, VAR uygulamasında dünyadaki en yeterli birkaç ülkeden biriyiz. Lakin kâfi mi, yetmez. Kesinlikle eksiklerimiz olacak. Zira insanoğlu her vakit kusur yapabilir. Bu yanlışları da düzelterek gidiyoruz.” diye konuştu.
VAR sisteminin hayatlarına girdiğinden beri birtakım mevzuların kamuoyu tarafından ya yeteri kadar bilinmediğini ya da yanlış bilindiğini vurgulayan Büyükekşi, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Biz bu eksikliği giderebilmek için hoş bir sunum hazırladık. MHK lider vekilimiz sayın Murat Ilgaz o sunumu gerçekleştirdi. UEFA ve FIFA tarafından kabul edilen ve IFAB tarafından belirlenen bir VAR protokolü var. Bu VAR protokolünün gerçek uygulanması son derece kıymetli. Bizim ana prensibimiz ve UEFA’nın tavsiye ettiği ‘minimum müdahale azamî fayda’ prensibinden yola çıkarak eskiye nazaran VAR protokolü hudutlarına çekerek uygulamaya başladık. Hedefimiz de burada şu; futbolun marka pahasını artırabilmek ve futbolu hakem yanılgılarından çok bilhassa gençlerin, bayanların, çocukların, ailelerin izleyebilmesini sağlamak. Hakem yanılgılarından çok, futbolun hoşluklarının konuşulduğu bir ortamı yaratabilmek. Böylece de gelecekte, yayın ihalesinde fiyatı iki katına çıkarabilmek. Yani bu da marka bedelini artırmakla olur.”
“Güven ve şeffaflık için VAR odalarını basın mensuplarına açtık”
VAR odalarını tüm basın mensuplarının nezaretine açtıklarını vurgulayan Büyükekşi, şöyle devam etti:
“Burada gaye şu; hem sizlerin bu işleri çok âlâ bir halde görmesi, ki VAR nerede müdahale eder, nerede etmez…İşte ceza alanı içindeki faullerin penaltı olup olmadığı, konumun gol olup olmadığı, kırmızı kart olayları ve yanlış oyuncu cezalandırılması üzere 4 tane sistemde müdahale ettiğinin, onun dışında müdahale etmediğinin, maçı temel yöneten orta hakemin asıl sorumlu olduğunun, VAR hakeminin birebir yardımcı hakemler, dördüncü hakem üzere yardımcı hakem olduğunun bilhassa altını çizdik. Zira son karar tekrar orta saha hakeminin. Demo yaptırarak, bir ekip spekülasyonlara sebep olan ofsayt çizgisi çekme, burada ofsayt çizgisini basın mensuplarımıza çektirerek ve birtakım yeniden yanlış anlamalara sebep veren çizgilerin perspektife girmesi üzere, güya çizgi yanlış çekiliyormuş üzere algı yaratılması, bunların önüne geçebilmek için bu çalışmayı yaptık. Hem itimadı hem şeffaflığı aşılamak açısından bunu yaptık. Salı günü de tıpkı uygulamayı, Süper Lig ve 1. Lig kulüp liderlerimiz, teknik yöneticilerimiz ve kaptanlarımız için yapacağız, onları davet ettik. Bu bitti mi? Bitmeyecek. Bundan sonra da, maç olmadığı günlerde, gerek basın mensupları, gerekse liderlerimiz, gerekse yöneticiler yahut futbolcular randevu alarak, bir hakemimiz eşliğinde demo yaparak bunların hepsini deneyebilecek, görebilecek, şeffaf bir biçimde bilgilenecek.”
“Bu uygulama devam edecek”
Her vakit daha güzelini yapmaya çalıştıklarının altını çizen Büyükekşi, “Mükemmeli bulmamız lazım, biz de gece gündüz onun için çalışıyoruz. Her vakit toplantılar yapıyoruz. MHK ile görüşüyoruz. Hakemlerimizle görüşeceğim önümüzdeki günlerde. Daha düzgün olabilmek için en değerli yol eğitim. Eğitime de yük vermemiz gerekiyor. Eğitimle bu işi çok daha hoş bir hale getirmemiz gerekiyor. Bugün de bu çalışmanın başarılı olduğunu düşünüyorum. İnşallah randevu sistemiyle bundan sonraki günlerde de gelen konuklarımıza kapımız açık. Maç olmadığı günler, salı, çarşamba, perşembe günleri bu uygulama devam edecek.” ifadelerini kullandı.
“Marka bedelini artıracaksak paydaşlarımızın pahalı olması lazım”
“Bir ekip, onlarca yüzlerce konuma giriyor, gol oluyor yahut olmuyor, orada nasıl değerlendiriliyorsa, onun da tıpkı halde kıymetlendirilmesi lazım.” diyen Büyükekşi, en değerlisinin niyet olduğunu, hakemlerin yeterli niyetli olarak büyük özveriyle bu işleri yaptığını ve büyük bir sorumluluk aldıklarını kaydederek şu halde konuştu:
“Çünkü ben daima şunu söylüyorum; şayet Türk futbolunda marka bedelini artıracaksak bütün paydaşlarımızın kıymetli olması lazım. TFF’nin, gruplarımızın, futbolcuların, teknik yöneticilerin, hakemlerin, medyanın… Hepimiz tıpkı gemideyiz. Hepimiz kıymetli olursak, birbirimize paha verirsek, karşılığını o biçimde dışarıda daha âlâ görürüz. Zira bir yandan da ben yayıncı kuruluşa şunu söylemiştim; şu anda yaklaşık 120 ülkeye maçların özetlerini satıyorlar, ‘150 ülkeye satmamız lazım’ dedim. Yani ihracat yapıyoruz. Bunu yapabilmek için de futbolumuzun marka bedeline katkı sağlamamız lazım.“
“90 konumun 85’inde yanlışsız karar verilmiş”
Hakem kararlarında empati yapmak gerektiğine dikkati çeken Büyükekşi, “Aslında en hoş şey, bir şey hakkında yargılama yaparken, karar verirken empati yapmak. Şayet empati yaparsanız o vakit farklı düşünebilirsiniz, olayı daha güzel anlayabilirsiniz. Siz artık bundan sonra bir yayın yaparken yahut bir köşe müellifimiz yahut bir muhabirimiz yazı yazarken empati yapacaksınız. Empati yapmasını istiyoruz. Koşullar ne, nasıl yapılıyor, kaç saniye içerisinde karar veriliyor, bu sıkıntı konumda ben olsaydım ne yapardım, burada en hoş biçimde bir göstergesi olacak. Bunu da önümüzdeki günlerde inşallah göreceğiz. Ben o gün de söylemiştim. Aslında bunu genellemeye sokmamak lazım. ‘Birkaç kulüp istedi diye VAR sistemi ortadan kaldırılmaz’ dedim. Herhalde bir anket yapsak grupların yüzde 90’ı VAR sisteminin devam etmesini ister. Zira baktığımızda 90 tane duruma müdahale edilmiş. 90 tane konumun 85 adedinde hakikat karar verilmiş. O denli olmasaydı tahminen onlarca gol iptal olacaktı yahut gol olan durumlar iptal edilmeyecekti. Yahut iptal edilen, tam zıddı gol olan durumlar var ofsayttan yahut kırmızı kartlardan ötürü. Onun için, genelde bu türlü bir şeyi biz de kendi çapımızda araştırıyoruz. Bu türlü bir şeyi çoğunluk olarak talep eden yok.”
“Federasyonunun işi yalnızca hakemler değil”
Büyükekşi, vazifeye geldiğinden beri yapamadığı bir proje olup olmadığı ya da yapmaktan pişmanlık duyduğu rastgele bir iş olup olmadığını sorusuna “Yapamayalım demeyelim de, daha yapacağımız çok iş var.” ifadesini kullanarak, şu karşılığı verdi:
“Pişmanlık duyduğumuz rastgele bir şey yok. Biz daha vazifeye 16 Haziran’da geldik, o gün seçildik. Ortada bir 10 günlük bayram tatili var. 4 ay yeni bitti. 3,5 aydır gece-gündüz misyon yapıyoruz. Yani herhalde 1-2 yılda olması gerekenleri kısa periyotta yaptık fakat daha yapacağımız çok iş var. Dijitalleşmeyle, yapay zekayla, ulusal grupla, altyapıyla, genç ekiplerle ilgili çok işimiz var. Türkiye Futbol Federasyonunun işi yalnızca hakemler değil. Bu misyonlarından bir tanesi. Fakat birçok işimiz var. Birçok da yenilikler yaptık. Lakin hani bir şey var ya, ‘bizi izlemeye devam edin’ diye. Bizim daha çok yapacağımız iş var, inşallah sırayla.”
“Başkanlarla son derece hoş bir diyaloğumuz var“
Kulüp yöneticileriyle düzgün bir irtibat içinde olduklarını söz eden Büyükekşi, “Kulüp liderleriyle son derece hoş bir diyaloğumuz var, her bölümden. Hem Muhteşem Lig’den hem 1. Lig’den, 2 ve 3. liglerden her kesite hoş bir ileti veriyoruz. Onlarla bağlarımız çok düzgün. Onlar da bunu takdir ediyorlar. Gerek kamuoyu, gerek hakemlerle ilgili, gerek başka mevzularla, gerek kamuyla ilgili. Gerek bakanlarımızla, gerekse Cumhurbaşkanımızla pek âlâ alakalar içindeyiz. Daha âlâ yapabilmek için de herkes dayanak veriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Futbolun paydaşları tarafından takdir gördüklerini vurgulayan Büyükekşi, “Ama değerli olan da doğruyu bulabilmek, ortak akılla bu işi yapabilmek. Bizim prensibimizde ‘ben’ yok, ‘biz’ var. Değerli olan, ‘biz’ olarak hareket edebilmek. O yüzden doğruyu bulmak için de istişareye her vakit değer veriyoruz.” görüşlerini lisana getirdi.
” Bakış açımız değişti”
Mehmet Büyükekşi, AA muhabirinin, “Bir futbolseversiniz. Bir maç izlediğinizde artık hangi konumun ne tıp bir tartışmaya galebe çalacağını fark ediyorsunuzdur. O maçta, ‘eyvah bu çok tartışılacak’ diyor musunuz?” sorusunu da, şu sözlerle cevapladı:
“Mutlaka. Ben ona daha kesin ve kolay bir karşılık vereyim. Artık vakit zaman ben de gidiyorum. Maksadım Muhteşem Lig’den her kadronun en az bir maçını seyretmek. Dönem bitene kadar. Başka liglerdeki gruplara da gitmek istiyoruz vakit buldukça. Ancak şunu söylüyorum; biz artık maç seyretmiyoruz, hakem seyrediyoruz. Maçın sonucunu sormuyoruz evvel hakemin yaptığı bir kusur var mı, bir sorun var mı, bir kritik durum var mı, onu soruyoruz. Bakış açımız değişti.”