Münih Ludwig Maximillians Üniversitesi Jeoloji ve Zelzele Bilimleri kısım lideri Prof. Anke Friedrich dün Habertürk’te Fatih Altaylı’nın sunduğu Teke Tek programına katıldı. Fatih Altaylı bugün kaleme aldığı yazısında “Kendisine sordum, ‘Bu zelzele için asrın felaketi demek yanlışsız olur mu?’ diye” tabirini kullanarak Friedrich’in karşılığını aktardı:
“Depremin büyüklüğü açısından soruyorsanız hayır. Bu büyüklükte pek çok sarsıntı oluyor. Bu sarsıntı için asrın zelzelesi diyemeyiz. Fakat kentlerde yarattığı hasar ve meyyit sayısından dolayı diyebiliriz. Ama unutmayın ki, bu hasarın ve kayıpların nedeni zelzelenin büyüklüğü değil, üzerine inşa edilen yapıların yetersizliği” dedi.
Fatih Altaylı, Türkiye Zelzele Vakfı’nın eski lideri ve hala idare heyeti üyesi olan Prof. Mustafa Erdik’’in verdiği Şili örneğini de yazısında şöyle aktardı:
“Bize benzeyen bir ülke olarak Şili’den bir örnek vereyim. Şili, eğitim seviyesi, gelir seviyesi, gelişmişlik seviyesi olarak Türkiye’ye büyük benzerlik gösteren birebir kategoriye sokabileceğimiz bir ülke. Bu ülkede 2010 yılında 9.2 büyüklüğünde bir zelzele meydana geldi ve 500 kilometrelik bir sınırı etkiledi. Bizde meydana gelen sarsıntının 25 katı güçte ve çıkardığı güç bakımından 125 katı büyüklükte idi. Üstelik de yerleşimin ağır olduğu kıyı bölgesini etkilemişti. Bu zelzelede topu topu 500 kişi hayatını kaybetti. Zira Şili, geçmişten ders alarak inşaat kurallarını âlâ belirlemiş ve daha kıymetlisi bu kurallara harfiyen riayet edilmesini sağlamıştı. Hakikat inşaatı yaparsanız hiçbir zelzele asrın felaketi olmaz” dedi.
Mustafa Erdik’in “Şili’nin geçmişten aldığı ders” dediği sarsıntı ülkenin 1960’ta yaşadığı ve yazılı tarihin bildiği en büyük zelzele olan 9.5 büyüklüğündeki sarsıntıydı.
Bu sarsıntıda 2 milyon kişi evsiz kalmış, 5 bine yakın Şilili hayatını kaybetmişti.
Sonrasında Şili, tüm yönetmeliklerini zelzeleye nazaran yenilemiş, kuralları koymuş ve denetlemişti.
Bizde “asrın felaketi” zelzele değil bilgisizlik, denetimsizlik, vurdumduymazlık, umursamazlık ve imar aflarıydı.
Toplamına cehalet demek mümkündü ve yalnızca siyasetin kabahati değildi.
Toplumsal bir aymazlıktı.
Ve artık yeniden cürmü birkaç müteahhide yıkarak bu hesabı da kapatmayı planlıyor ülkeyi yönetenler.
Biliyor musunuz, “deprem ülkesi” olduğu artık aşikar hale gelen Türkiye’nin Anayasası’nda tek bir yerde “deprem” sözü geçmiyor.
Tüm bu olanlara ve muhtemelen 200 bine yakın insan yitirmemize karşın hiçbir siyasi parti “İmar affı yasağını Anayasa’ya koyalım” deme cüretini gösteremiyor.
Çünkü Türkiye’de siyaset, ister iktidar olsun ister muhalefet hiç fark etmeksizin “imar rantından” finanse ediliyor.
Hal bu türlü olunca da haydan gelen para huya gidiyor.
Arada olan canlara oluyor.