Avrupa Birliği (AB) Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Gazze Şeridi’nde süren insan hakları ve memleketler arası hukuk ihlalleri nedeniyle İsrail ile siyasi diyaloğun askıya alınması teklifinin üye ülkelerin tamamınca kabul edilmediğini bildirdi. Haziran ayında yapılan seçimlerin akabinde misyonunu eski Estonya Başbakanı Kaja Kallas’a devretmeye hazırlanan Borrell, katıldığı son Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın akabinde basın toplantısı düzenledi.
AA’nın aktardığına nazaran, misyona başladığı 5 yıl evvel yaptığı birinci toplantıda da bugün tartışılan Ukrayna’da süren savaş, Orta Doğu ve İran ile ABD seçim sonuçları sonrası bağlar olduğunu anımsatan Borrell, ortadan geçen yıllara karşın gündem hususlarının değişmemesine dikkati çekti. Borrell, AB’nin jeopolitik güç olabilmesi için daha birlik içinde olması gerektiğini vurgulayarak, “Eğer jeopolitik bir oyuncu olmak istiyorsak daha birleşik, daha bütün, ortaklarımıza daha yakın olmalı ve dünyanın geri kalanına yaklaşımımızda daha gerçekçi davranmalıyız” dedi.
Görev mühleti boyunca AB içindeki fikir ayrılıklarının aşılıp krizlere süratli reaksiyon verilebilmesi için çabaladığını söz eden Borrell, öte yandan 5 yılın sonunda varılan noktanın “hedeflerinin altında olduğunu” kabul etti.
‘GAZZE’DE KIYAMET ÜZERE BİR DURUM VAR’
Borrell, Gazze Şeridi’nde süren insani duruma işaret ederek, “Gazze’de kıyamet üzere bir durum var. Kayıpların yüzde 70’i çocuk ve bayanlardan oluşuyor. Lübnan’da 100 bin konut yıkıldı, Gazze’de ise şeridin bir ucundan öbür ucuna 2 milyon insan yerinden edildi. Gazze’deki kayıplarda en sık rastlanan yaş 5’tir. Bu, çocuklara karşı bir savaştır” diye konuştu.
Bu nedenle dışişleri bakanlarına sunduğu AB-İsrail Paydaşlık Mutabakatı kapsamında siyasi diyaloğun askıya alınması teklifinin kabul edilmediğini anlatan Borrell, “Üye devletlerin birçok İsrail ile diplomatik ve siyasi ilgilerin sürdürülmesinin çok daha uygun olacağını düşündüğünü bildirdi” halinde konuştu.
Borrell, bir gazetecinin Gazze’de süren soykırıma karşın neden üye ülkelerin muahedeye varamadığını ve birtakım ülkelerin bu teklife karşı çıktığını sorması üzerine şunları kaydetti: “Tarih hepimizi yargılayacak, hepimizi. Ben yapmam gerektiğini düşündüğüm şeyi yaptım. Hakikat olduğunu düşündüğüm bir teklifle geldim fakat Yüksek Temsilci’nin yaptığı teklifleri üye ülkeler onaylamak zorunda değil ve bugün benim teklifimi onaylamadılar.”
Öte yandan, İsrail ile paydaşlık kurulu toplantılarının 2012’de yaşanan çatışmalar nedeniyle askıya alındığını hatırlatan Borrell, kendisi tekrar başlatana kadar geçen 10 yıl boyunca bu durumun rastgele bir üye ülke tarafından sorun edilmediğine dikkati çekti.
Borrell, Hamas mensupları ve Filistinlilere şiddet aksiyonlarında bulunan ve Batı Şeria’daki Filistin topraklarını gasbeden İsraillilere yönelik yaptırımların da masaya yatırıldığını belirterek, bu hususta da mutabakata varılamadığını ancak ABD Başkanı Joe Biden’in İsrailli birtakım yasa dışı yerleşimci şahıslara ve kurumlara yaptırım kararının akabinde tekrar gündeme gelmesini umduğunu söyledi.
‘PUTİN SAVAŞI TIRMANDIRMAK İSTİYOR’
Rusya’nın Ukrayna’ya sürdürdüğü saldırıların Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “müzakere etmek değil savaşı tırmandırmak istediğini gösterdiğini” lisana getiren Borrell, “Rusya, savaşı tırmandırıyor. Bunun cezasız kalmasını önlemek zorundayız. Reaksiyonsuz bırakılan her adımın Rusya’yı daha da tırmanmaya teşvik ettiği açıktır” tabirlerini kullandı.
Borrell, Rusya’nın Kuzey Kore, İran ve Çin’in dayanağı olmadan savaşa devam edemeyeceğini savunarak, Kuzey Kore’nin savaşa dahil olması hakkında “Avrupa için adım atma vakti. Avrupa’nın stratejik sorumluluklarını üstlenmesinin vakti geldi” dedi.
‘TRUMP, AVRUPALILAR İÇİN BİR FIRSATI TEMSİL EDİYOR’
Donald Trump’ın ABD’nin 47. Başkanı olarak seçilmesinin “fırsat” olarak kullanılması gerektiğini aktaran Borrell, “Trump, Avrupalılar için uyanışı değil, ki biz zati 5 yıl evvel uyandık, kapasitemizi ve sistemimizi dünya sahnesinde net bir ses çıkarmak için kullanmak için bir fırsatı temsil ediyor. Daha fazla güvenlik yatırımı yapmalıyız” diye konuştu.
(ANADOLU AJANSI)